Ulrich Völklein Nikt już nie oczekiwał litości Los niemieckich wygnanych. tyt. oryg.: Mitleid war von niemand zu erwarten tłum.: Jola Zepp Replika, Zakrzewo 2008 Bywa, że całkiem normalne, jednoznaczne słowa nabierają nagle politycznych znaczeń i to do tego stopnia, że stają się trefne. Weźmy „wypędzonych”. Niby nic, a straszy. I to prawdopodobnie z tego właśnie względu – choć pomiędzy okładkami trefne słowo pada mnóstwo razy – pojawia się podtytuł „losy niemieckich wygnanych”. Niby wygnany i wypędzony znaczy to samo lecz ten wąsik, ach! ten wąsik… W roli wąsika występuje w Polsce od lat wielu (zaraz po abdykacji Hupki i Czai) madame Erika S. – dyżurna Walkiria polskich mediów. Owo odmienianie Steinbach przez przypadki powoduje, ze faktycznie trudno już dziś o wypędzonych mówić bez ustawiania się po jednej z (rzekomo) dwóch […]

Bernard Minier Bielszy odcień śmierci” tyt. oryg.:  „All rights reserved” tłum.: Monika Szewc-Osiecka Rebis, Poznań 2012      Zima w Pirenejach. Kocham góry, ale zimą czuję przed nimi respekt. Widoki zaśnieżonych szczytów zapewne robią ogromne wrażenie, ale wolę je oglądać z bezpiecznej dla siebie odległości. Bernard Minier samymi opisami śnieżnego pejzażu oraz lękiem wysokości głównego bohatera sprawia, że napięcie gwałtownie rośnie.      Główny bohater powieści Miniera – Martin Servaz jest rozwiedzionym detektywem z Tuluzy. Pewnego zimowego dnia zostaje wezwany do dość dziwnej dla niego sprawy. Pracownicy elektrowni wodnej znaleźli ciało konia powieszonego na górnej stacji kolejki linowej. Jak się okazało koń był własnością bogatego przedsiębiorcy Erica Lombarda.. Sprawa zaciekawia komendanta, gdyż powieszenie zwierzęcia wydaje się być tak niewiarygodnym przedsięwzięciem, wymagającym olbrzymich nakładów siły, że jest mało prawdopodobne, by brała w nim […]

Anna Garbolińska ROZMOWY Z UŻYCIEM GŁOWY czyli ekonomia dla dzieci Novae Res, Gdynia 2012 – Nie, kochanie – powiedziałem, odstawiając z powrotem na sklepową półkę x-częściowy zestaw ekskluzywnych mebli dla lalek – nie mam na to dzisiaj pieniążków. Moje dziecię spojrzało na mnie z wyrazem bezbrzeżnego zdziwienia na twarzy. – no ale przecież możesz wyciągnąć z bankomatu…? Przypuszczam, że trudno byłoby znaleźć rodzica, który choć raz nie znalazł się w podobnej sytuacji. Mojej córce trzeba oddać, iż sugerując mi zrujnowanie domowego budżetu celem zakupu lalczynych mebelków miała zaledwie cztery lata. Przez kolejne cztery, jakie zdążyły już od tamtej pory minąć, stan ekonomicznej świadomości B. uległ znaczącej poprawie (ach, ta magia kieszonkowego!) i dziś już raczej nie czuję się narażony na sklepowe awantury. Niemniej, co i rusz natykam się w jakimś […]

Rollo May Miłość i wola tyt. oryg.: Love and Will tłum.: Helena Datner-Śpiewak i Paweł Śpiewak Rebis, Poznań 2012          W serii „Psychologia” ukazało się czwarte wydanie „Miłości i woli” znanego amerykańskiego psychologa nurtu egzystencjalnego Rollo Maya (1909-1994).      W zasadzie nie powinno się omawiać kolejnych wydań tej samej książki, gdyż jest to jedynie odnotowanie sukcesu czytelniczego. Jednak od trzeciego wydania upłynęło kilka lat; wyrosło nowe pokolenie zainteresowanych tą uniwersalną problematyką.      May reprezentował nurt badawczy zwany psychologią egzystencji (egzystencjalną). Istotą tego kierunku było całościowe, holistyczne spojrzenie na jednostkę i jej wewnętrzne psychiczne mechanizmy zachowania integralności.      O ile wczesna psychoanaliza nadwartościowała seksualność jako nieuświadomioną przyczynę wielu zachowań, a później   frommowska jej wersja zajęła się bezwiednym usymbolizowaniem zbiorowych zachowań, o tyle psychologia egzystencji, nawiązująca również do behawioryzmu, pragnęła […]

Ewa Pałczyńska-Winek „Oskar w domu i przedszkolu” „Oskar i reszta” Warszawska Firma Wydawnicza 2011      Zapewne każdy z nas miał nie raz do czynienia z przedszkolakiem. Ciekawe świata maluchy często swoimi „mądrościami” potrafią niejednego dorosłego wprowadzić w niezłe zdumienie. Nie tak dawno temu mój niespełna sześcioletni siostrzeniec rozłożony na kanapie z ręka podłożoną pod głowę oglądał sobie bajki. Jego mama chwilę się w niego wpatrując zapytała: „Synku, czemu Ty tak szybko rośniesz?” Przedszkolak z bardzo poważną miną i zniecierpliwieniem w głosie odpowiedział: „Mamusiu, to ty nie wiesz? Takie jest życie!”      Więc, takie jest życie moi drodzy. A rozmyślania o życiu nie są domeną jedynie poważnych dorosłych. Zawsze lubiłam obserwować śpiące dzieci, niejednokrotnie się przy tym zastanawiając, co im się śni? Jak wygląda świat oczyma kilkulatka? Na to pytanie spróbowała […]

Gniew Tytanów reżyseria: Jonathan Liebesman scenariusz: Dan Mazeau, David Johnson produkcja: USA rok: 2012 czas trwania: 180 min.      Michael Cacoyannis umarł w roku 2011. Z pewnością żyć chciałby nadal, ale zapewne pod warunkiem, że nie będzie się go zmuszać do oglądania jarmarcznych wariacji na tematy grecko-mitologiczne. Co ma jego „Elektra” czy „Ifigenia” wspólnego z filmem, na który nieopatrznie poszedłem? Dokładnie nic. I właśnie o to chodzi.       Dobrego filmu, opartego – bardziej, lub mniej – na greckiej mitologii jakoś sobie nie potrafię przypomnieć. Lektura listy płac najnowszej produkcji Jonathana Liebesmana spowodowała, że się złamałem i zaryzykowałem. Ze słabo maskowanym podnieceniem, z nadzieją, ale i bezpieczną dozą rozsądku poszedłem sprawdzić, jak to bogowie Olimpu ożywają, a znikają drapacze chmur i samochody. Mina, z którą brutalnie potraktowany  „Gniewem Tytanów”  opuszczałem kino […]

Krystyna Śmigielska Gotowe na zmiany Wydawnictwo Replika 2011                    Kto z nas, choć raz się nie rozmarzył, że wygrał milion? Kumulacje w grach liczbowych Totalizatora Sportowego ciągle gromadzą tłumy marzycieli przed kolekturami. A co Ty byś zrobił gdybyś wygrał milion? Albo dokładnie osiemnaście milionów trzysta dwadzieścia trzy tysiące pięćset osiemdziesiąt siedem złotych i dwadzieścia groszy? A więc 18 323 587,20?       Uznany mecenas Konstanty Szukalski pewnego dnia wraca do domu i odkrywa, że jego żona Lucyna zniknęła. Bez żadnego ostrzeżenia, bez słowa wyjaśnienia, jak by się mogło wydawać, bez powodu. Zniknęła nie sama, a  w towarzystwie młodej dziewczyny- Katarzyny która pomagała mecenasowej w pracach domowych.  Kiedy narzeczony Kasi- Stanisław Łaski zorientował się, że obie panie uciekły razem kontaktuje się z mecenasem namawia do wspólnych poszukiwań. Tym bardziej, że […]

Aleksander Topolski Biez wodki. Moje przeżycia wojenne w Rosji. przełożył Piotr Wilczek, Ilustracje Aleksander Topolski, Rebis, Poznań 2011       Topolscy mieli różne talenty rysownicze. Feliks (1907-1989) był znanym malarzem i rysownikiem. Żył na emigracji w Londynie. Znany był z ciekawej, bardzo zawiłej, jakby trochę nerwowej kreski i portretów; rodziny królewskiej, członków dworu, parlamentarzystów oraz polskich żołnierzy z armii Andresa czy ludzi z emigracyjnego rządu R.P. Aleksander* (ur. 1923), autor ciekawych wspomnień z niezupełnie dobrowolnego pobytu w ZSRR, również  żołnierz Armii Andresa, później obywatel Kanady, swoją,  napisaną po angielsku, książkę ozdobił własnymi ilustracjami, które jako żywo przypominają rysunki i grafiki znakomitego, zawodnego plastyka. Sugestia? Magia nazwiska?       Naturalnie, między dwoma Topolskimi, oprócz wspólnego nomem nie zaistniało żadne pokrewieństwo. Ale pomysł z ilustracjami dobry, wskazujący na wszechstronność autora, z zawodu architekta, a […]

Philip. K. Dick Transmigracja Timothy’ego Archera tyt. oryg.: The Transmigration of Timothy Archer tłum. Lech Jęczmyk Rebis, Poznań 2012       Wybaczcie, że kolejny raz zaczynam od siebie, ale przecież to czytelnik jest filtrem, przez który przepływa/przeciska się utwór literacki, i ile by się autor nie nastarał, czytelnik zawsze czyta po swojemu.       A więc wiele lat temu wybrałam się do sanatorium, ale zamiast spędzać tam czas w sposób powszechnie przyjęty i akceptowany, odkryłam bibliotekę. Niezwykle bogatą i w dodatku nietypową. Od tego dnia poruszałam się wyłącznie na trasie: pokój – stołówka – zabiegi i z powrotem, wzbudzając osłupienie i irytację współlokatorki, w której uciechach nie chciałam uczestniczyć. Samo to, że w ciągu trzech tygodni przeczytałam 9 książek, nie byłoby jeszcze takie dziwne i ciekawe, ale w tych 9-ciu było chyba […]

Szymon Wrzesiński Epidemie w dawnej Polsce Replika, Zakrzewo 2011        Gdybym napisał iż to książka makabryczna, skłamałbym, jest to książka bardzo dobra o makabrycznej tematyce. I dziś epidemie – ich przebieg oraz tragiczne skutki – to nie temat do dowcipów, a co dopiero powiedzieć o czasach, gdy walka z nimi (w wykonaniu „służby zdrowia”) polegała jedynie na obserwowaniu czy „pacjent” przetrzyma, czy po prostu umrze? O takich właśnie czasach opowiada autor, a wcale nie tak znowu dawno minęły, skoro jeszcze w oświeconym wieku XVIII stosowano metody nie lepsze niż tysiąc lat przedtem.       O stanie ówczesnej higieny strach szczegółowo mówić – tylko w hollywoodzkich bredniach średniowieczna Europa tryska zdrowiem z lic i pachnie dezodorantem. W rzeczywistości była zupełnie inna, co musiało „owocować” licznymi epidemiami. Dżuma, tyfus, ospa we wszelkich […]